2018. Introductie website door Anneke Oele (To the English version).

Gedachten bij een nieuwe website: 'This website is undergoing a massive transformatiom'.

    Het stond al een tijdje voor je neus als je peterspaans.nl op google gevonden hebt.
Vanaf nu is de lancering eindelijk een feit. Ik wandel al een maandje rond op de website en heb me er urenlang mee vermaakt. Ik heb het gevoel dat ik nog lang niet ben uitgekeken, dus u bent gewaarschuwd. Bijvoorbeeld: alle boeken die Peter ooit gemaakt heeft kunt u doorbladeren.
Toets maar in wat je zoekt en het staat erop, vanaf het begin in 1974 tot nu. En dat is nou het leuke, na een tijdje zomaar bladeren door het ene boek na het andere, dwars door de tijd heen, besef je dat alles in elkaar grijpt, dat de bal bij wijze van spreken rond is.

    Een project dat Peter onlangs heeft afgerond, getiteld ‘De stad als Kathedraal’ en waar de St. Jan in Den Bosch bij betrokken is, heeft bijvoorbeeld zijn oorsprong in 1976, toen hij op de academie in Den Bosch zat en van de St. Jan een parkeergarage wilde maken. De tekening ‘Parking’, daarvan is te vinden op de website bij de werken uit 1976.

Als je de boeken over Berlijn en New York (zoals ‘Works of a city’ ) uit de 80er jaren snel bekijkt zie je de vormentaal die Peter daar tevoorschijn tovert , in de reliëfs die hij sinds 2015 maakt, opnieuw opduiken (bijvoorbeeld ‘Secretary lunchbreak’ ) uit 2016.
Dat is één van de weinige mooie dingen van ouder worden: je kan in een gunstig geval waarnemen of je leven, wat verschillende aspecten betreft, samenhang vertoont. En ja hoor, nu het allemaal zo mooi te overzien is, kunnen we Peter feliciteren met een samenhangend leven en kunstenaarschap, want het wordt in zijn geval heel duidelijk dat die twee in zijn geval niet van elkaar te scheiden zijn.

      In deze film ziet u een bescheiden overzicht van zijn werk door de tijden heen.
(niet chronologisch trouwens).

    Nog een voorbeeld: in het kader van deze beschouwing stuurde Peter mij een document toe waarin hij zijn leven in een doorlopende tekst aan zich voorbij laat gaan. Vooral een deel uit het begin van zijn leven, dat plaatsvond in Groningen, wil ik u niet onthouden:
‘Peter speelde vaak buiten in de nog te ontginnen gebieden, waar vele flats en nieuwe wegen werden gebouwd. Zoals de grote weg naar het zuiden, richting Assen, op een hoog talud, voorbereid op de toekomst. Peter droomde van auto’s, bouwde veel in het zand met alom aanwezige bouwmaterialen, groef kuilen, stapelde houten planken op elkaar om een flat te maken (met steeds in het midden een gat, zodat je naar een hogere verdieping kon kruipen), bouwde eindeloos hutten in de huiskamer en op zijn (gedeelde, met zijn broer) zolder van kleden en lakens en dekens vastgemaakt aan stoelen en tafels met wasknijpers.
In opdracht van school ging Peter op onderzoek uit in de wijk om alles op te meten en op te tekenen hoe groot de straat was en de buurt. Peter werd nieuwsgierig en wilde weten wat daar dan weer achter zou zijn. Hij bouwde maquettes van papier maché, tekende veel, dacht na over de werking van een radio of tv of fantaseerde over een auto zelf te bouwen van hout.’
Je ziet het voor je. Hier is de kunstenaar in hem al bijna opgestaan en dan is het nog maar 1962.

    Een groot gedeelte uit zijn oeuvre bestaat uit het vastleggen van stedelijke omgevingen, waarin hij steden als Berlijn, New York, zoals ‘Canalstreet’ uit 2013 en Amsterdam als buitenstaander beschouwt.
Vanaf 2007, zijn daar fotoboeken bij gekomen van roadtrips door Amerika die hij ondernam met zijn vriend Dan Schmidt, getiteld ‘On The Road Too’ deel I en deel II.
In beide gevallen zijn op de foto’s geen mensen te zien. Peter fotografeert de steden en het land zoals het zich aan hem voordoet, zonder sentiment van menselijk ingrijpen of romantische lichtval.

    Ik wil u nog wijzen op een bepaald wat persoonlijker deel van zijn oeuvre, namelijk het biografisch archiefproject ‘World Works’ (2011 - 2013) waarin Peter zijn leven en werk combineert vanaf de jaren 50 tot nu.
Onderdeel van dit project is the library uit 2013. Deze bibliotheek bestaat uit twaalf delen. Er is bijvoorbeeld een boekje over zijn in 1974 overleden zus getiteld:  ‘Ellen Marina José’. De werken hebben een totaal ander, meer persoonlijk karakter dan de anderen en geven daardoor bijelkaar gevoegd een completer beeld van Peter Spaans.
‘In een gesprek met Hans Eijkelboom’ bij de presentatie van de reeks in 2013 bij de galerie van Johan Deumens zei Peter er het volgende over:
‘In dit werk, waar ik begin in de serie met allerlei nieuws foto's en artikelen uit kranten, sijpel ik zelf langzaam binnen. Eerst in de gedaante van een foto van mezelf als kind, foto's met familie, en dan komt daar de eerste tekening, of een briefje, dus mijn aanwezigheid in deze wereld wordt steeds groter.’

    En zo laat Peter Spaans toch ook iets zien over zijn persoonlijke leven als onderdeel van zijn kunstproductie. Hij doet dat heel bescheiden en in een vormgeving die samenvalt met de werken waarin hij steden en landschappen portretteert.

Tot slot een citaat van Peter uit het bovengenoemd gesprek met Hans Eijkelboom over de ideale website:
‘ik wil een website, die aanvoelt als een stad. je wilt er graag naar toe en je laat je overrompelen, je verdwaalt, stopt ergens, gaat bezienswaardigheden bekijken, een krantje lezen, je overnacht, verdwaalt vervolgens weer. Je gaat de stad uit en komt weer terug voor een volgend bezoek.etc etc etc. Dat is niet gewoon voor een website. Die moet uiterst toegankelijk zijn, benaderbaar en lijken op al die andere sites. Dat wil ik eenvoudigweg niet. verdwaal maar, erger je maar en als je niet terug komt, dan niet, dan is de stad niet geschikt voor je.’

Ik wens u heel veel plezier met de website van Peter Spaans.

Anneke oele.

Anneke oele:
Kunstadvies ArtOele